Pasożyty to organizmy żywe, które odżywiają się kosztem zainfekowanego gospodarza. Owsiki to niewielkie nicienie, które atakują wyłącznie ludzi, aczkolwiek zwierzęta domowe pełnią rolę wektora i przyczyniają się do ich rozprzestrzeniania. Do zakażenia może dojść wskutek spożycia posiłku przygotowanego przez osobę chorą. Najczęściej jednak owsiki przedostają się do organizmu człowieka na brudnych dłoniach. Nienależyta higiena rąk zwiększa ryzyko infekcji. Z tym problemem w sposób szczególny borykają się małe dzieci, które nie przestrzegają reżimu sanitarnego, ponieważ nie mają tak rozwiniętej samoświadomości. Kilkulatki nie tylko lubią jeść przy użyciu dłoni, które rzadko myją wodą z mydłem, ale też wkładają do ust różne przedmioty. Wiele zabawek współdzielą z kolegami. Kiedy zmienić pościel po owsikach? O czym należy pamiętać podczas odrobaczania?
Czy dziecko może zarazić się owsikami w szkole?
Istnieje 10-procentowe prawdopodobieństwo, że dziecko zarazi się owsikami od chorego kolegi z klasy lub grupy przedszkolnej. Jeśli już zachoruje, to ryzyko przeniesienia pasożyta do organizmu innych domowników wynosi aż 75%. Z tego względu stwierdzenie jednego przypadku owsicy w danej placówce edukacyjnej nie powoduje wdrożenia działań profilaktycznych u wszystkich dzieci. Natomiast chorująca pociecha z dużym prawdopodobieństwem może zarazić swoich rodziców, dlatego lekarze zalecają przestrzeganie ścisłego reżimu sanitarnego.
Czy owsiki są groźne dla psów i kotów?
Owsiki to nicienie, które charakteryzują się niezwykle wysoką inwazyjnością. Jedna samica pod koniec swojego życia potrafi złożyć w odbycie aż 12 tysięcy jaj, z których następnie wyrastają osobniki potomne. Samce owsików żyją stosunkowo krótko, a ich jedyną misją jest zapłodnienie. Giną zaraz po jej zrealizowaniu. Wystarczy zaledwie kilka godzin, by z jaj złożonych przez samicę w warunkach tlenowych wyrosły larwy, które stosunkowo szybko zostają osobnikami dorosłymi. Owsiki rozwijają się wyłącznie w ludzkim układzie pokarmowym. Nie trzeba obawiać się, że dziecko zainfekuje psa lub kota. Niemniej należy ograniczyć jego styczność z domowymi pupilami, gdyż te mogą na swojej sierści przenosić pasożyty.
Jakie są najczęstsze objawy owsicy?
Objawy owsicy są dość specyficzne, dlatego łatwo można ją rozpoznać. Osoba, której przewód pokarmowy został zasiedlony przez pasożyty, skarży się na częste bóle brzucha, ogólne rozdrażnienie, spadek apetytu i świąd odbytu. U kobiet i dziewczynek może pojawić się także dyskomfort miejsc intymnych. Owsiki przedostając się do nich, wywołują pieczenie i swędzenie sromu. Pomiędzy odbytem a pochwą występuje niewielka odległość, co sprzyja rozprzestrzenianiu pasożytów. Owsica to choroba, której nie należy lekceważyć, gdyż pasożyty odżywiają się kosztem gospodarza. W rezultacie prowadzą do niedoboru substancji odżywczych, w tym witamin i minerałów, przez co mogą zahamować rozwój dziecka. Tej przypadłości towarzyszy też dokuczliwy świąd, który szczególnie daje się we znaki wieczorem i nocą. Wspomniany dyskomfort wywołuje wydzielina, która powleka jaja owsików. To właśnie ona podrażnia nabłonek, prowokując chorego do drapania odbytu i roznoszenia pasożytów.
Na czym polega odrobaczanie?
Przy podejrzeniu owsików należy zgłosić się do lekarza, aby ten przeprowadził stosowną diagnostykę. Jeśli potwierdzi on przypuszczenia pacjenta lub jego rodziców, wdraża się odrobaczanie. Dawniej leki na owsiki sprzedawano wyłącznie po okazaniu recepty, obecnie do ich zakupu nie jest wymagany ww. dokument. Odrobaczanie to proces, który trwa kilka tygodni i nie da się go przyspieszyć ze względu na specyfikę cyklu rozwojowego pasożyta. Substancje aktywne zawarte w lekach uśmiercają owsiki i przyczyniają się do ich wydalania wraz z kałem. Po 2-3 tygodniach procedurę należy powtórzyć, ponownie przyjmując medykament. Leki działają bowiem wyłącznie na dorosłe osobniki owsików. Nie eliminują natomiast ich larw i jaj. Z tego powodu należy zaczekać, aż rozwiną się z nich osobniki dorosłe i ponownie zażyć medykament. Inaczej niedoleczona owsica doprowadzi do nawrotu choroby.
Leczenie owsików a reżim sanitarny
W walce z pasożytami kluczową rolę odgrywa także reżim sanitarny. Naukowcy wykazali, iż jaja owsików potrafią przetrwać poza organizmem gospodarza przez 2-3 tygodnie, zwłaszcza jeśli znajdują się w środowisku wilgotnym i chłodnym. Z tego powodu przenoszą się na przedmiotach codziennego użytku – ręcznikach, piżamach, pościeli i zabawkach. Świąd odbytu prowokuje dzieci do drapania, w rezultacie na ich dłoniach i pod paznokciami znajdują się owsiki oraz ich jaja. Te następnie mogą zostać rozniesione poprzez dotykanie klamek, mebli, zwierząt domowych i pluszaków. Jeśli nie wyczyści się pościeli, bielizny, ubrań, ręczników, przedmiotów codziennego użytku i powierzchni mieszkalnych, to infekcja będzie nawracać. Specjaliści zalecają regularną dezynfekcję klamek i drzwi.
Jak zapobiec nawrotom owsicy?
Dziecko cierpiące na owsicę trzeba odizolować od pozostałych domowników, nie powinno ono spać z rodzicami w jednym łóżku, współdzielić z nimi ręczników ani pić z jednej szklanki. Jeśli zarażą się inni, to zachoruje nie tylko więcej osób, ale też powstanie błędne koło. Gdy dziecko wyleczy się z owsicy, po chwili zachoruje na nią ponownie.
Kiedy zmieniać pościel po owsikach?
Rekomenduje się, aby robić to codziennie rano, gdy dziecko opuszcza łóżko. Nie należy czekać, aż zakończy się odrobaczanie. W miarę możliwości brudną pościel warto od razu wyprać w temperaturze 60-90 stopni Celsjusza z dodatkiem specjalnych płynów zwalczających owsiki. Po wysuszeniu zaleca się wyprasowanie poszewek oraz prześcieradła. Nie tylko pościel wymaga codziennej wymiany na czystą. Dotyczy to także ręczników, bielizny, piżamy i ubrań. Należy je wyprać po jednym założeniu. Jeśli nie można tego zrobić od razu, bo trzeba np. wyjść do pracy, to brudne rzeczy osoby chorej umieszcza się w osobnym koszu.
Dlaczego pościel bawełniana stanowi godne uwagi rozwiązanie?
Codzienne pranie stanowi nie lada wyzwanie logistyczne, jednak jest ono konieczne, aby pozbyć się owsików i uniknąć nawrotu choroby. Kluczową rolę odgrywa jakość pościeli. Choć nikt nie jest w stanie przewidzieć infekcji pasożytniczej, to zawsze warto inwestować w trwałe poszewki i prześcieradła. Na szczególną uwagę zasługuje pościel z bawełny, która doskonale znosi pranie w wysokich temperaturach. Po wysuszeniu można ją wyprasować mocno rozgrzanym żelazkiem. Podczas prania dobrej jakości pościel bawełniana nie płowieje. Kupując poszewki i prześcieradła, warto zwrócić uwagę na gramaturę materiału. Im wyższa, tym większą odpornością mechaniczną charakteryzuje się dana tkanina. Najlepiej zaopatrzyć się od razu w kilka kompletów pościeli, aby zawsze mieć czysty zestaw na zmianę.
Codzienne czyszczenie domu przy owsikach
Kiedy zmieniać pościel po owsikach? Należy robić to codziennie podczas odrobaczania, a po zakończeniu leczenia warto wyprać ją raz jeszcze. Ponadto na bieżąco czyści się zabawki, firanki, zasłony, koce, dywany, podłogi, ściany i klamki. Pluszaki można wyprać w wysokiej temperaturze. Inne zabawki często dobrze znoszą kontakt z wodą i mydłem. Zaleca się wycieranie mebli na mokro i wyrzucanie ścierek wykorzystanych do tego celu. Dysponując mopem parowym, warto użyć go do czyszczenia podłogi. Ponadto należy wyprać posłanie zwierząt i wykąpać domowych pupili. Koty, psy czy papugi wprawdzie nie zarażają się owsikami, ale mogą je przenosić na swoim ciele.
Na czym polega profilaktyka owsicy?
Aby zapobiec kolejnym zakażeniom pasożytniczym, zaleca się podjęcie działań zmierzających do wyrobienia w dziecku właściwych nawyków higienicznych. Młodego człowieka należy oduczyć wkładania rzeczy do ust i zachęcić go do częstszego mycia rąk, zwłaszcza przed posiłkami. W ten sposób można uniknąć powtarzania całej procedury w przyszłości.
